شما با ورود به هفته دوازدهم بارداری به پایان سه ماهه اول بارداریتان نزدیک شده اید و از این هفته به بعد می توانید
نزدیکی داشته باشید مگر اینکه خطر زایمان زودرس داشته باشید و یا خطر پاره شدن غشاء یا آسیب به جفت وجود
داشته باشد.برخی از مادران نگران آسیب رسیدن به کودک خود می باشند ولی نگران نباشید ضخامت مخاطی پوشش
دهانه رحم و مایع آمنیوتیک به خوبی از جنین شما محافظت می کند.
بدن مادر در هفته دوازدهم بارداری :
رحم مادر بر روی استخوانهای لگنی در حال بزرگ شدن بوده و پزشک قادر است بخش بالایی رحم را در قسمت پایین
شکم مادر احساس کند هنوز تا چند هفته دیگر مادر به لباس های حاملگی نیازی ندارد اما به طور حتم بزرگ شدن
دور کمر خود را حس کرده و در لباس های گشادتر احساس راحتی بیشتری می کند.
جنین در این هفته
در رحم مادرش خواهد چرخید به همین دلیل ممکن است شکم مادر حالت گردتری به خود بگیرد
و همچنین هورمون های پروژسترون و استروژن در بیشتر خانم های باردار بالاتر رفته و باعث تورم پستان ها می شود
در هفته دوازدهم بارداری احتمالا فشار رحم از روی مثانه کمتر شده و مشکل تکرر ادرار رفع شود.
نکته :
اکثر زنان باردار در طول بارداری حدود 7 تا 14 کیلوگرم اضافه وزن پیدا می کنند.
علائم شایع هفته :
1- خط سیاه نیگرا :
تیره شدن خط عمودی که در خط وسط پایین شکم ایجاد شده است و خط “نینا نیگرا” نامیده می شود در اثر افزایش
پیگمانتاسیون بوده و بعد از زایمان محو می شود.خط سیاه در 10% زنان حامله دیده می شود حتی ممکن است این
خط بر روی بدن همه ایجاد نشود.
2- درد معده :
در این هفته ممکن است دردی را در بالای شکم درست زیر استخوان جناق حس کنید و این مشکل با ورود اسید معده
به مری به وجود می آید.دو دلیل عمده باعث ورود محتویات معده به مری می باشد
- کاهش حرکات روده
- فشار رحم بر معده
3- تغییرات پستان ها :
در این هفته از حساسیت پستان ها کاسته می شود خطوط قهوه ای رنگ با بزرگ شدن پستان ها روی آنها ظاهر شده
و همچنین نیز روی شکم و باسن هم این خطوط ایجاد می شود.
بچه من چقدر بزرگ شده است؟
قبل از ملاقات با پزشک، رایجترین سوالی که به ذهن شما خطور میکند این است: “من نمیدانم بچه من در این هفته چقدر رشد کرده است؟” در هفته دوازدهم که یکی از مهم ترین دوره های رشد در رحم مادر است، وزن و قد نوزاد 12 هفته ای که جنین شده است در این هفته نسبت به هفته قبل تغییر می کند.
سن حاملگی (هفته) | جرم (گرم) | طول (سانتی متر) |
هفته دوازدهم | 8-14 | 4-6 |
تغذیه مناسب مادر :
از این هفته به بعد هر غذایی که می خورید بیشترین تاثیر را روی جنین شما خواهد داشت زیرا در این هفته جنین شروع
به رشد کرده و مادر برای رشد جنین به مواد غذایی مفید و مغذی نیاز دارد.اکثر خانم های باردار فکر می کنند اصلا نباید از
میان وعده ها استفاده کنند اما توصیه متخصصان رژیم غذایی به مادرهای باردار مصرف میان وعده است.
بنابراین صرف 6 وعده غذایی به جای 3 وعده در روز سطح قند خون را بالا نگه داشته و مانع ترشی معده می شود
میان وعده های غذایی باید ما بین وعده های اصلی صبحانه،ناهار،شام و قبل از خواب باشد که زمان بهتری برای دریافت
و جذب ویتامین،فیبر،پروتئین،مواد معدنی و دیگر مواد مغذی است همچنین خوردن میان وعده در روز به معنای این نیست
که مدام به سراغ آب نبات و شکلات بروید!
رژیم غذایی مناسب در هفته دوازدهم بارداری :
گروه سبزیجات و میوه ها :
- اسفناج
- جعفری
- نعناع
- هویج
- خیار
- لوبیا سبز
- گوجه فرنگی
- کاهو
- سیب
- زردآلو
- پرتقال
- نارنگی
این مواد غذایی سرشار از ویتامین های A و C هستند
هر سهم معادل یک میوه یا نصف لیوان سالاد یا سبزی می باشد بنابراین از این مواد غذایی به صورت 2-5 سهم در
روز استفاده کنید.
گروه گوشت و پروتئین ها :
- انواع حبوبات
- تخم مرغ
- میگو
- ماهی
- گوشت مرغ
- گوشت قرمز
گوشت و جانشین های آن تامین کننده ی آهن،پروتئین،ویتامین B12 و روی هستند.
هر سهم معادل 100 گرم گوشت پخته یا نصف لیوان حبوبات و یا یک عدد تخم مرغ می باشد.بنابراین در طول روز 2 تا 3 سهم
از گوشت و جانشین های آن را استفاده کنید.
گروه لبنیات :
این گروه شامل شیر و فرآورده های مانند :
- خامه
- پنیر
- بستنی
- سرشیر
- کشک پاستوریزه
- دوغ بی نمک
- ماست کم چرب
- ماست پروبیوتیک
هر سهم معادل یک لیوان شیر-یک پیاله ماست و یا یک لیوان دوغ بی نمک،یا 50 گرم پنیر می باشد بنابراین استفاده از
لبنیات به صورت 4 تا 5 سهم در روز توصیه می شود.
برای جذب بهتر مکمل ویتامین D3 را همراه این غذاها مصرف نمایید،همچنین با مصرف آنها در هفته دوازدهم بارداری به
حفظ کلسیم بدن و استخوان سازی جنین کمک کنید.
گروه نان و غلات :
- شامل انواع نان ها (که نان سبوس دار در بین نان ها توصیه می شود)
- گندم کامل یا پرک شده
- ذرت
- ماکارونی
- برنج
این گروه منبع غنی از ویتامین های گروه B و فیبر می باشند.
استفاده از آنها برای تغذیه به صورت 6 تا 11 سهم در روز توصیه می شود که هر سهم به اندازه ی 30 گرم یعنی معادل
یک کف دست نان یا نصف لیوان ماکارونی یا برنج پخته شده می باشد.
دقت کنید :
به علت کاهش تهوع و استفراغ و افزایش اشتها در هفته 12 حاملگی باید مواظب وزن گیری خود در طول بارداری باشید
میزان افزایش وزن در دوران حاملگی در همه زنان یکسان نمی باشد و بر اساس شاخص توده بدنی یا BMI محاسبه می شود.
هشدارهای لازم برای این هفته :
سعی کنید در شرایط بی خطر و راحتی بخوابید و همچنین در این هفته به پشت نخوابید زیرا وزن رحم می تواند به
ورید اجوف تحتانی که قسمت های پایین بدن را خونرسانی می کند فشار آورده و خونرسانی را محدود کرده و باعث
احساس تنگی نفس شود.
توصیه های لازم برای این هفته :
- سعی کنید با بزرگتر شدن شکمتان لباس هایی را بخرید که با پوشیدن آنها احساس راحتی می کنید
- مصرف زیاد کافئین باعث می شود که بدن آب بیشتری را دفع کرده و کلسیم از بدن دفع شود و جنین برای داشتن
استخوان ها و دندان های قوی و سالم به کلسیم احتیاج زیادی دارد اما در صورت مصرف کافئین به مقدار کم یا متوسط در
دوران بارداری مانعی وجود ندارد.
تیروئید در بارداری :
تیروئید غده ای پروانه شکل می باشد که در قسمت پایینی گردن قرار گرفته است و سوخت و ساز بدن شما را هورمونی که
این غده ترشح می کند مدیریت کرده و کارکرد نادرست تیروئید هم در خانم های باردار و هم غیر باردار رایج می باشد.همچنین
ترشح کمتر یا بیش از حد این هورمون می تواند مشکل ساز باشد.
تولید مقدار کم :
آن سوخت و ساز را کاهش داده و موجب خستگی و خواب آلودگی و تنبلی می شود حتی ممکن است
پوست و مو را خشک کند و احساس سرما و افسردگی شدید را در شما ایجاد کند و یا دچار گرفتگی عضلات و یبوست شوید
ترشح مقدار زیاد :
نیز سرعت سوخت و ساز را افزایش داده و باعث آریتمی،بیخوابی،کم نفسی،نوسان دمای بدن و افزایش حرکات روده می شود.
از آنجایی که بسیاری از علائم تیروئید در بارداری قابل تغییر به یکدیگر هستند
تشخیص آن مقداری سخت است اما در هر صورت تشخیص بیماری تیروئید در دوران حاملگی بسیار مهم است زیرا در صورت
مهار نشدن تیروئید ممکن است جنین آسیب ببیند همچنین عدم درمان نیز گاهی با زایمان زودتر از موعود،تشنج و کما
در زمان بارداری،کمبود وزن نوزاد زمان تولد و پایین بودن ضریب هوشی نوزاد همراه است.
جای نگرانی وجود ندارد
زیرا تیروئید به راحتی قابل درمان می باشد.تنبلی غده تیروئید با قرص های هورمون تیروئید درمان
می شود اگر در دوران بارداری دچار بیماری تیروئید شدید پزشک با انجام آزمایش خون (در هفته های ششم تا هشتم )
سطح هورمون شما را اندازه گیری می کند البته مقدار تیروئید در طول حاملگی تغییر می کند که می توان آن را با مصرف
دارو متعادل و کنترل کرد.
مشکلات خواب در بارداری :
بسیاری از مادران باردار در اوایل بارداری شب ها راحت می خوابند اما بعد از آن و در ماه های آخر به سختی به خواب می روند
و عده ای دیگر مثل بچه ها می خوابند و برخی در جای خود غلت می زنند و نمی توانند بخوابند.
راه کارهایی برای بهبود وضعیت خواب :
- صبح زود بیرون بروید.
- ورزش کمک می کند بتوانید بهتر بخوابید اما کار کردن تا دیر وقت و نزدیک ساعت خواب امکان دارد شما را بیدار نگه دارد.
- استرس موجب بیدار ماندن شما می شود پس آرامش خود را حفظ کنید و دوش آب گرم بگیرید،نفس عمیق بکشید و
یا از همسرتان بخواهید شما را ماساژ دهد.
- از مصرف غذاهای ادویه دار و پرچرب در انتهای روز خودداری کرده و در ابتدای شب غذای سبک میل کنید.
- سعی کنید به یک پهلوی خود بخوابید بهتر است دیگر به پشت نخوابید زیرا در این صورت خون در رگ های اصلی
به خوبی جریان نیافته و باعث کاهش خونرسانی به جنین می شود همچنین بلند کردن زیر سر و گذاشتن بالش اضافی
می تواند موثر باشد.
- برای این مقطع زمانی بالش های مخصوصی وجود دارد که می توانید تهیه کنید همچنین می توانید بقیه بدنتان را
به چند بالش دیگر تکیه دهید تا راحتتر باشید.
سونوگرافی جنین در این هفته :
اگر تا کنون موفق به انجام آزمایش های غربالگری نشده اید اکنون در این هفته بهترین زمان برای انجام سونوگرافی غربالگری
و آزمایش های غربالگری می باشد.در هفته دوازدهم بارداری سونوگرافی NT انجام می شود و ریسک سندروم داون بر اساس
سونوگرافی و آزمایش خون غربالگری بررسی می شود (بیشتر سونوگرافی های NT یک جنین سالم و طبیعی یا چند قلو
“بارداری دوقلو|بارداری هفته به هفته دو قلویی را نشان می دهد)
CRL :
طول دهانه رحم،وضعیت جفت و میزان آمنیوتیک از فرق سر تا استخوان نشیمن گاهی به عنوان CRL مشخص می شود
می توانید سر و قسمت بالاتنه کودکتان را ببینید و همچنین می توانید جمجمه و استخوان فک و دندان ها را نیز مشاهده کنید
هرچند جنین شما در حال حاضر فقط 5 سانتی متر می باشد اما دهان و بینی کوچکش به خوبی دیده می شود.
سونوگرافی این هفته جنین بسیار فعالی نشان می دهد.
وضعیت جنین شما در هفته دوازدهم بارداری :
در هفته 12 حاملگی فرزند شما حدودا 5 سانتی متر بوده یعنی تقریبا اندازه یک لیموترش و حدود 15 گرم وزن دارد.سر او که
در ماه گذشته نصف قدش را تشکیل می داد حالا فقط یک سوم جثه او را تشکیل می دهد.
- در این هفته صورت جنین کاملا شبیه یک انسان بزرگ بوده و چشم و گوش هایش در جای مناسب خودشان قرار گرفته
و قابل مشاهده خواهند بود.همچنین اعضای دیگر بدنش مانند ابرو و لب نیز به طور طبیعی در صورت او دیده می شوند.
- روده های فرزند شما در این هفته از بارداری باز هم نیاز به رشد خواهند داشت و به طور طبیعی درون شکم به
حرکات و رشد خود ادامه خواهند داد دستگاه گوارش او در حال حاضر آماده ی غذا خوردن و خالی کردن اضافات بوده و این
آمادگی را از طریق انجام تمرینات حرکتی با به وجود آوردن انقباضات در شکم کوچکش به دست خواهد آورد.
- در حال حاضر قلب جنین تکمیل شده و پمپاژ خون به تمام اعضای و اندام های کوچک او را مانند یک انسان بالغ
انجام خواهد داد.اندازه ی ضربان قلب جنین شما دو برابر اندازه ی ضربان قلب خود شما می تپد به طور مثال تعداد ضربان
قلب او حدود 160 ضربه در دقیقه خواهد بود.
در ادامه :
- سلول های عصبی کودک شما در هفته های قبل با سرعت تشکیل شده و اتصالات عصبی ضروری در مغز او که
با نام سیناپس شناخته می شود چند برابر شده است.
- اکنون نیازهای سیستم دفاعی بدنش هم از طریق بدن مادر تامین شده و گلبول های سفید جنین توسط مغز استخوان
تولید شده که ایمنی بدن او را در مقابل عفونت ها بالا می برد.
- هورمون های تولید مثلی توسط غده هیپوفیز جنین تولید شده اند هرچند برای 10 تا 20 روز دیگر وجود آنها ضروری نیست.
- در هفته 12 حاملگی بین انگشتان دست فرزندتان فاصله ایجاد شده و حلقه زدن با انگشتان دست یا حالات پیچش
را قادر است انجام دهد.او با گذشت این هفته می تواند عضلات چشم هایش را حرکت دهد قابل ذکر است که جنین شما
در این مرحله از رشد خود قادر است با دهانش حالت های مکیدن را نشان دهد.
- ناخن های کودک شما در انگشتان دست و پاهایش قابل مشاهده بوده و جنین شما اینک توان پاسخ دادن به محرک های
خارجی را به دست آورده است.
- جفت و بندناف او به طور کامل رشد کرده و عملکرد آنها در برطرف کردن نیازهای جنین بسیار موثر است.
- در هفته دوازدهم بارداری کلیه ها شروع به ترشح ادرار در درون مثانه کوچک او خواهند کرد و کبد او در حال حاضر برای
ساخت صفرا آماده خواهد شد.
- معمولا اندام تناسلی جنین در هفته 12 آغاز به رشد خواهد نمود اما به یاد داشته باشید که برای تشخیص جنسیت
جنین (یعنی تشخیص دختر یا پسر بودن) خود هنوز خیلی زود است.
سوالات رایج هفته 12:
آیا سردرد در هفته 12 بارداری طبیعی می باشد؟
یکی دیگر از علائم عادی حاملگی ناشی از کاهش سطح قندخون می باشد.
آیا در هفته 12 بارداری چاق شده ام یا نفخ کرده ام؟
در این هفته خیلی چاق نشده اید که بارداری تان مشخص شود اما رحم به زودی بالاتر از استخوان لگن قرار می گیرد نفخ یک امری
عادی در دوران حاملگی محسوب می شود و برای جلوگیری از احساس ناراحتی توصیه پزشکان این است که آهسته غذا بخورید.
آیا گرفتگی عضلات در هفته 12 بارداری طبیعی است؟
گرفتگی عضلات مخصوصا در هفته 12 طبیعی است برخی از زنان باردار در حال ایستاده یا چرخش،احساس درد شدید در یک یا
هر دو طرف کشاله ران دارند این حالت طبیعی بوده و به وسیله رباط های رحم ایجاد می شود اگر گرفتگی واقعا قابل تحمل نبود
با پزشک خود صحبت کنید.
آیا در هفته 12 سونوگرافی جنسیت فرزند من را نشان می دهد؟
در هفته 12 پزشک بررسی می کند تا از سلامت کودک شما مطمئن شود و معمولا تا اسکن هفته ی 20 جنسیت جنین
مشخص نمی شود.
اسکن هفته 12 بارداری چگونه است؟
برای اولین بار تصویر سیاه و سفید فرزند شما با اسکن مشخص خواهد شد و اسکن بین 15 تا 30 دقیقه طول خواهد کشید.
پیشگیری از عفونت مجاری ادراری :
در هفته یازدهم درباره عفونت مجاری ادراری مطالبی را مرور کردید و در این هفته با هم مروری بر مطالبی درباره جلوگیری و درمان
عفونت مجاری ادراری داشته باشیم.همچنین باید بدانید که هیچ کاری نمی توانید بکنید که 100% مانع از عفونت مجاری ادراری
شود
اما می توانید با رعایت و انجام نکات زیر احتمال این مشکل را به حداقل برسانید.
- در زمان دفع ادرار سعی کنید مثانه را کاملا خالی کنید.
- اندام های تناسلی را به خوبی شسته و تمیز نگه دارید.
- اگر نزدیکی جنسی دارید قبل و بعد از آن حتما ادرار کنید.
- آب بخورید تا سموم بدنتان را خارج کنید.
- مکمل های ویتامین ث ، بتاکارون و روی بخورید.
- آب میوه قره قروت تازه و غیر شیرین برای سلامتی شما و جلوگیری از عفونت مناسب می باشد.
- سعی کنید از غذاهای فرآوری شده-کافئین-قند و الکل در رژیم غذایی خود بپرهیزید.
- از کرم ها و اسپری ها در واژن طول حاملگی استفاده نکنید این مواد موجب عفونت نمی شوند ولی برای جنین مضر هستند.
- در صورت داشتن عفونت از نزدیکی جنسی خودداری کنید زیرا موجب بدتر شدن بیماری می شود.
- از لباس های زیر کتان و نرم استفاده کنید.
- برای خشک کردن اندام های تناسلی آن را نمالید برای خشک کردن بهتر است از دستمال نرم استفاده کنید.
- زمان زیادی در وان آب گرم ننشینید
در صورت تشخیص سریع این بیماری جنین آسیبی نمی بیند و این مشکل با مصرف آنتی بیوتیک در هفته دوازدهم بارداری حل
می شود قبل از مصرف قرص با پزشک مشورت کنید مصرف قرص باید سه تا هفت روز طول بکشد.
علائم این بیماری :
- تب
- لرزش
- درد در قسمت پایین شکم
- حالت تهوع و استفراغ
- احساس سوزش در هنگام ادرار
- گرفتگی عضلات
ورزش مادر در هفته دوازدهم بارداری :
- آیا می دانید شنا در یک استخر بهداشتی و مطمئن بهترین ورزش دوران حاملگی می باشد؟!
- هرگز در زمان ورزش کردن اجازه ندهید که ضربان قلب شما خیلی زیاد بالا برود و از 140 بار در دقیقه فراتر رود این کار
موجب گرم شدن بدن شده و جریان خون رحم کمتر می شود.
مشکل کک و مک :
اکثر مادران باردار با دیدن لک یا کک مکی که بر روی پوست صورتشان ظاهر شده آشفته می شوند اما جای نگرانی وجود ندارد
چون همه ی این اتفاقات گذرا هستند در حالت عادی برای درمان کک مک شاید استفاده از دوزهای زیاد ویتامین A مانعی نداشته
باشد اما در این دوران باید با مشورت از پزشک درمان با گیاهان طبیعی را به کار گرفت.