با شروع هفته هجدهم بارداری اتفاقات زیادی رخ می دهد.اما احتمالا در این دو
هفته اخیر توانسته اید که با جنین داخل شکمتان هماهنگ شوید و کم کم
واکنش های او را شناسایی و عادت کرده اید.
بهتر است که دیگر کارهای سنگین را با مشارکت همسرتان انجام داده و به
خودتان فشار زیادی وارد نکنید همچنین حالا دیگر فشار خونتان در حال نوسان
بوده و بالا پایین می شود و کم کم در طرز خوابیدن خود نیز دچار مشکلاتی
خواهید شد.
وضعیت بدن مادر در هفته هجدهم بارداری :
در هفته هجدهم بارداری رحم شما به اندازه ی یک طالبی است!
حالا دیگر رحم شما به خوبی در زیر ناف تان احساس می شود و همزمان با رشد
آن نقطه تعادل در بدن شما تغییر کرده و موجبکم تعادلی در بدنتان می شود
همچنین در این هفته زمان دراز کشیدن به دلیل فشار به رحم آئورت و رگ های
اصلی احساس سرگیجه به شما رخ می دهد البته کم خونی هم موجب
سرگیجه می شود.بارداری غلظت خون را تغییر داده و بالا رفتن و پایین آمدن
میزان قندخون می تواند دلیل احساس سرگیجه و ضعف باشد.
در هفته 18 حاملگی:
تغییرات بسیاری در سیستم قلبی،عروقی شما به وجود آمده و در سه ماهه دوم احتمالا فشارخونتان کم تر از معمول است
هنگامی که در حالت خوابیده هستید و یا نشسته اید به سرعت از جای خود بلند نشوید زیرا احتمال اینکه دچار سرگیجه شوید
وجود دارد.
حالت خواب در هفته 18 حاملگی :
از حدود هفته هجدهم بارداری بهتر است به یک سمت بخوابید تا فشار کمتری به رگ های پشت وارد شود.توصیه می شود
کم کم به سمت چپ خوابیده و از خوابیدن به پشت پرهیز کنید زیرا حالا دیگر رحم شما و جنین به اندازه کافی بزرگ شده اند
و باعث سخت شدن کار وریدی که خون را به جنین و جفت می رساند شده اند.
به نظر کار سختی است اما به سادگی و با خوابیدن به سمت چپ می توانید از بروز این مشکل جلوگیری کنید.
علت توصیه خوابیدن به سمت چپ :
ممکن است شنیده باشید که در 6 ماهه آخر بارداری بهتر است به سمت چپ بخوابید زیرا اگر به پشت بخوابید رحم شما به
استخوان لگنی فشار می آورد و این فشار به سیاهرگ بزرگ تحتانی وارد می شود که مسئولیت بازگرداندن خون از اندام های
تحتانی شما به قلب را برعهده دارد و خون رسانی بهتری به کودکتان انجام می شود.
از هفته 18 حاملگی به بعد در صورت خوابیدن به طرف چپ این فشار از بین می رود برای رفع گرفتگی پاها و احساس راحتی
بهتر است هنگام خواب و دراز کشیدن یک بالش بین پاها یا زیر کفل و یا پای خود قرار دهید.
علائم شایع هفته هجدهم بارداری :
تپش قلب :
یکی از رایج ترین اتفاقات هفته هجدهم بارداری تپش قلب می باشد جای نگرانی نیست زیرا حجم خون تا 40% افزایش پیدا می کند
و لازم است که اکسیژن رسانی به جنین بیشتر شود.یکی از علائم تیروئید فعال تپش قلب می باشد بنابراین در معاینات پزشکی
هرگونه علائم تیروئید را اطلاع دهید و اگر کافئین زیادی مصرف می کنید سعی کنید میزان مصرف آن را کاهش دهید زیرا کافئین
زیاد موجب تپش تند قلبتان می شود.
درد کمر :
با ترشح هورمونی به نام “ریلکسین” در بدنتان شما احساس سستی و شل بودن می کنید و در حالت ایستادن با مشکل مواجه
شده و در ناحیه کمر احساس درد می کنید.
درد و افزایش وزن :
با بزرگ شدن رحم به سمت جلوی شکم شما فشار وارد می کند که این فشار را کاملا حس می کنید و به همین دلیل در دوران
بارداری درد پشت بر شما عارض می شود.در این دوران حدود 2.3 تا 5.8 کیلوگرم وزن اضافه کرده اید اگر افزایش وزن در
هفته هجدهم بارداری به بعد بیشتر از حد نرمال بود حتما با پزشک خود در میان بگذارید.
بچه من چقدر بزرگ شده است؟
کوچولوی شما که حتی به اندازه یک لوبیا با تصویر اولتراسوند شما را مجذوب خود می کند، اکنون تقریباً به اندازه یک کنگر فرنگی است. حتی در سونوگرافی به راحتی متوجه افزایش وزن و قد نوزاد 18 هفته ای خواهید شد و بار دیگر با این واقعیت که در حال بزرگ کردن نوزاد انسان هستید، احساس خواهید کرد که شادترین فرد جهان هستید. رحم شما مقدار طول و جرم مورد انتظار جنین تقریباً به شرح زیر است.
سن حاملگی (هفته) | جرم (گرم) | طول (سانتی متر) |
هفته هجدهم | 150-170 | 12-14 |
هشدارهای لازم برای این هفته :
بی خوابی :
یکی از عوارض دوران حاملگی ( هفته هجدهم بارداری ) بی خوابی می باشد که نباید نسبت به آن احساس نگرانی داشته باشید
اما باید آن را جدی بگیرید چون در صورت برطرف نشدن این مشکل می تواند خطرآفرین باشد.
به نکات زیر توجه داشته باشید :
- مصرف کافئین را کم کنید و مایعات را بیشتر در طول روز مصرف کنید تا در هنگام شب.
- در هنگام خواب به پهلو دراز بکشید و یک بالش زیر شکم و بالشی دیگر را بین زانوهایتان قرار دهید.
- هرگز از قرص های خواب آور و یا گیاهی برای رفع این حالت استفاده نکنید می توانید به جای آن از یک دوش آب گرم
و یا نوشیدن شیر گرم در هنگام خواب و خواندن کتاب و روش های مدیتیشن (شل و سبک سازی) کمک بگیرید.
توصیه های لازم برای این هفته :
در هفته هجدهم بارداری پوشیدن لباس های رنگی و راحت را از خود دریغ نکنید اکثر زنان باردار از پوشیدن لباس های رنگی و
روشن در دوران بارداری خود اجتناب می کنند و تمایل زیادی به پوشیدن لباس های تیره و مشکی نشان می دهند و عقیده دارند
که پوشیدن لباس سیاه موجب لاغر به نظر رسیدن آنها می شود بهتر است در پوشیدن لباس های رنگی راحت و شجاع باشید
و لذت ببرید!!!
گرفتگی پا :
بعضی وقت ها ممکن است ساده ترین درد و ناراحتی به بیماری سختی تبدیل شود که گرفتگی پا هم از مشکلات
هفته هجدهم بارداری است و این نوع گرفتگی معمولا در پاهای ضعیف و بیشتر هنگامشب رخ می دهد و گاهی به قدری
دردناک می باشد که شما را از خواب بیدار می کند.دلیل گرفتگی پا بیشتر به وجود پتاسیم یا فسفر زیاد در برنامه غذایی
مربوط می باشد اما به هم خوردن الکترولیت ها هم می تواند موجب گرفتگی پا شود.
پزشکان هنوز دلیل این مشکل را نمی دانند اما علت این اتفاق را به کند شدن جریان خون در زمان خواب یا استراحت ربط می دهند.
در هفته 18 حاملگی اگر با این مشکل مواجه شدید برای درمان می توانید با پاهای برهنه بر روی موزاییک سرد ایستاده
و انگشت های شست خود را بالا نگه دارید با این کار ماهیچه های ساق پایتان منقبض شده و مشکل درد پایتان برطرف می شود.
سرطان سینه :
متاسفانه با بارداری خطر ابتلا به سرطان سینه از مادران دور نمی شود هرچند که این بیماری اغلب در خانم های مسن تر
بیشتر از خانم هایی که در سن بارداری قرار دارند دیده می شود اما در سن های کم هم احتمال ابتلا نیز وجود دارد سرطان
سینه در اغلب خانم ها به شکل لمس توده سینه ظاهر می شود اگر قبل از دوران بارداری هر ماه خودتان آزمایش سرطان سینه
انجام می دادید در زمان بارداری (هفته هجدهم بارداری) هم این کار را انجام دهید در صورت لمس توده نگران نباشید زیرا سینه
شما طی این دوران برای شیر دادن به فرزندتان آماده می شود اما این موضوع را با پزشکتان در میان بگذارید.
سوزش معده :
یکی از علائم هفته 18 حاملگی سوزش معده می باشد با یک گاز از نان برشته دل و روده شما ممکن است به هم بریزد سعی
کنید آهسته بخورید و کاملا بجوید و وعده های خود را کوچک تر و سبک تر کنید و بعد از خوردن غذا چند ساعتی عمودی نشسته
و هنگام خواب سرتان را بالاتر از بدنتان قرار دهید.
تغذیه مادر در هفته هجدهم بارداری :
برای بازیابی انرژی و تقویت خود در هفته هجدهم بارداری غذاهایی را بخورید که حاوی پروتئین و ترکیبات کربوهیدرات هستند
مانند:کره بادام زمینی با بیسکوییت های سبوس دار یا یک کاسه برشتوک و شیر.
پروتئین سیستم های عصبی مغزتان را راه اندازی کرده و کربوهیدرات ها نیز موج آرام و پیوسته ای از انرژی را به راه می اندازد
و کمک می کند که سطح انرژی شما بالا بماند.و پیاده روی هم با افزایش پمپاژ خون به قسمت های مختلف بدن به حفظ و بازیابی
انرژی تان کمک می کند.
ید :
اگرچه مقدار بسیار کم ید برای بدن مورد نیاز است اما همین مقدار کم هم در هفته 18 حاملگی برای سلامت مادر و جنین ضروری
است.ید کافی را می توانید با مصرف غذاهای دریایی دوبار در هفته و یا با مصرف نمک یددار به بدنتان برسانید میزان مصرف ید
باید تحت نظر پزشکتان باشد زیرا ید اضافی می تواند باعث گواتر یا بزرگ شدن غده تیروئید در جنین شود.
مواد غذایی پروتئین دار برای مادران گیاه خوار :
حبوبات سرشار از پروتئین هستند و احتمالا قبلا هم این مواد غذایی را مصرف کرده باشید:دانه سویا،ماش،نخود،نخود سبز،عدس،
لوبیا قرمز،لوبیا چیتی،بادام زمینی و کره بادام زمینی منابع غنی پروتئین برای مادران باردار گیاهخوار هستند همچنین در غلات
سبوس دار میزان پروتئین به اندازه ای می باشد که نیاز پروتئینی شما را برطرف می کند و علاوه برداشتن مقدار زیادی از مجموعه
ویتامین های B آهن هم دارند.
نمونه هایی از غلات سبوس دار که در دوران بارداری (هفته 18 حاملگی) می توانید مصرف کنید :
کورنفلکس سبوس دار،برنج قهوه ای،بلغور،جو،ارزن،نان سبوس دار و ذرت سبوس دار می باشد.
لبنیات،سویا،دانه ها و مغزها نیز از منابع غنی پروتئین هستند همچنین سعی کنید هر غذایی که می پزید با پودر گندم یا جو
و پودر جوانه گندم غنی از پروتئین کنید.
سونوگرافی جنین :
در صورتی که تا هفته هجدهم بارداری آزمایش سونوگرافی انجام نداده اید احتمالا این آزمایش را در این سه ماهه (بین هفته های
شانزدهم تا بیستم) انجام خواهید داد.این آزمایش (آنامولی) بدون درد به پزشک شما کمک می کند تا ببیند شما چند جنین در شکم
خود دارید و اگر جنین های شما دو قلو باشند کاملا می توان از هم تفکیک داد و هرکدام را جدا بررسی کرد و حتی وضعیت رشد فرزند
شما را به کمک این آزمایش ارزیابی کرده و برخی عیوب مادرزادی احتمالی را نیز چک می کند.جفت و بند ناف را بررسی کند و اینکه
آیا تاریخ تعیین شده برای تولد فرزندتان دقیق است یا خیر؟ممکن است برای اسکن ناهنجاری ها در هفته 18 حاملگی برنامه ریزی
کرده باشید اسکن این هفته به شما اجازه می دهد که جنین را بهتر ببینید و داخل رحم را نیز بهتر مشاهده کنید.
- در سونوگرافی این هفته باید پیش از انجام اسکن مثانه شما پر باشد.
بارداری دو قلویی در هفته 18 حاملگی :
در بارداری چند قلویی پدیده ای به نام سندروم ناپدید شدن دو قلو وجود دارد که به نام جذب جنین نیز شناخته می شود در این
سندروم بیشتر از یک جنین شناسایی می شود اما ناپدید و یا سقط می گردد که احتمال وقوع آن در سه ماهه اول بیشتر است
در این وضعیت خطر و احتمال از دست دادن جنین در سه ماهه های بعدی نیز افزایش پیدا می کند و این پدیده می تواند همراه
با خون ریزی و یا بدون خون ریزی باشد.
وضعیت جنین شما در هفته هجدهم بارداری :
در هفته 18 حاملگی قد جنین شما تقریبا به 14.2 سانتی متر رسیده و وزن او حدودا 190 گرم می باشد تقریبا به اندازه یک
سیب زمینی بزرگ یا یک فلفل دلمه ای. اکنون جنین شما مشغول خم کردن دست ها و پاهایش است و می تواند دستهایش را
به هم بکوبد و مشت کند و همچنین می تواند پاهایش را ضربدری قرار داده یا حتی ملق بزند و شما کم کم این حرکات را بیشتر
احساس خواهید کرد.
رگ های خونی او را می توان از زیر پوست نازک و شفافش مشاهده کرد و حالا دیگر موی سرش در آمده و ابرو و مژه هایش تکمیل
شده است و چشم های بسته جنین به نورهای شدید واکنش نشان می دهد.
گوش های جنین :
در هفته هجدهم بارداری در جای اصلی خود قرار گرفته اند و دیگر ساختارهایش در حال تکمیل شدن می باشند
استخوان های گوش داخلی تشکیل شده و سخت شده اند و تمامی پیچ و خم های گوش ها از این هفته ساخته می شود
همچنین استخوانچه های گوش و اعصاب شنوایی جنین در حال تکامل است و جنین صدای تپش قلب و قرقر شکم شما و صدای
عبور خون از بند ناف را کم کم خواهد شنید و حتی ممکن است با صدای بلند از جا بپرد پس حالا دیگر جنین به صداها بیش از پیش
واکنش نشان می دهد و حواس او به سرعت در حال کامل شدن است.
میلین :
دور اعصاب جنین در هفته 18 حاملگی با میلین که یک پوشش محافظ از جنس چربی است در حال پوشیده شدن می باشد
میلین چربی قهوه ای رنگی است که از سلول های مرده،سلول های لانگو و چربی غددها تشکیل شده که در این هفته زیر
پوست گردن،قفسه سینه و کشاله ران ها را می پوشاند و تا یک سال پس از تولد فرزندتان باقی خواهد ماند
- وظیفه اصلی این چربی:محافظت بدن جنین در مقابل عفونت ها می باشد.
جنین در هفته هجدهم بارداری مهارت خمیازه کشیدن دارد و از این هفته به بعد می توانید خمیازه کشیدن و سایر حرکاتش
نگاهی بیاندازید او حالا 200 تکه استخوان دارد که کم کم و به تدریج سفت تر می شوند و تا زمان زایمان به 300 تکه خواهند
رسید که برخی از آنها به مرور از بین می رود زیرا اسکلت هر فرد 206 استخوان است.
جنسیت جنین :
در ابتدا ساختار داخلی و خارجی تناسلی جنین یکسان می باشد و پس از گذراندن هفته ها این اندام ها نسبت به جنسیت
جنین تغییر پیدا می کند.
در هفته هجدهم بارداری اگر جنسیت جنین شما دختر باشد رحم و لوله های فالوپ او تشکیل شده و در محل نهایی خود
قرار گرفته اند و اگر جنسیت جنین شما پسر باشد اندام های جنسی او قابل مشاهده بوده و بیضه های او در پایین شکمش
در حال تشکیل هستند.
دانستن جنسیت جنین برای والدین بسیار هیجان انگیز است و برخی از پدر و مادرها نمی توانند تا زمان تولد صبر کنند تا جنسیت
فرزند خود را بفهمند شما جنسیت جنین را در هفته 18 حاملگی با انجام سونوگرافی متوجه می شوید اما زیاد واضح نیست.
کروموزوم های جنسی :
جنسیت جنین بعد از لقاح در تخمدان تعیین شده و جفت بیست و سوم کروموزوم جنسیت جنین را تعیین می کند.تخمک حاوی
دو کروموزوم X بوده و اسپرمی که عمل لقاح را انجام می دهد حامل کروموزوم X،Y است بنابراین جنسیت جنین بستگی به نوع
کروموزوم پدر که با کروموزوم مادر ترکیب می شود دارد.اگر کروموزوم X با کروموزوم X ترکیب شود جنسیت دختر می شود اما اگر
کروموزوم X از مادر با کروموزوم Y از پدر ترکیب شود جنسیت جنین پسر می شود در نتیجه جنسیت جنین زمانی که در مرحله
سلولی است تعیین می شود.
تغییرات تناسلی :
در ابتدا ساختار خارجی و داخلی اندام تناسلی جنین پسر و دختر مشابه هم است و با گذشت زمان اندام ها شروع به تغییر
می کنند با گذشت زمان تغییرات اندام ها شامل :
فالوس :
فالوس به آلت تناسلی در دخترها و پسرها تبدیل می شود.
غدد جنسی :
غدد جنسی در دخترها به تخمدان و در پسرها به بیضه تبدیل می شود.
فولدهای تناسلی :
در دخترها به لابیا و در پسرها به کیسه بیضه تبدیل می شود.
گریه و خواب جنین در داخل شکم مادر :
با گذشت زمان (هفته هجدهم بارداری) کیسه های هوایی کوچکی در داخل ریه ها و همچنین تارهای صوتی شکل می گیرند
و حرکات مربوط به گریه کردن جنین در داخل رحم شما صورت می گیرد ولی این گریه ها بی صدا هستند زیرا هوایی وجود ندارد
جنین الگوهای خواب و بیداری مشابه دوران نوزادی را پیدا کرده و حتی حالت خوابیدن به خود می گیرد.
ورنیکس :
به لایه چرب سفید رنگ پنیری شکل ورنیکس گفته می شود.محافظ پوست جنین بوده که بر روی پوست به وجود می آید و
همراه با موهای کرکی شکل که بدن و اندام های جنین را پوشانده است و نقش حفاظت پوست در برابر آب دور جنین را ایفا
می کند اگر جنین زودتر از موعد متولد شود و به صورت نارس باشد زنده نخواهد ماند زیرا خیلی کوچک است و اعضای بدنش
هنوز نارس است.
ورزش مادر در هفته هجدهم بارداری :
اگر در هفته هجدهم بارداری هستید هنوز هم برای شروع ورزش دیر نیست.ورزش کردن به شما انرژی داده و استرس را کاهش
می دهد و همچنین عضلات شکمتان را نیز تقویت می کند اما سعی کنید از انجام ورزش هایی که به مفاصل شما فشار می آورند
خودداری کرده و پیش از آغاز هر ورزشی با پزشک خود مشورت کنید.
همچنین بهتر است بدانید که در دوران حاملگی لزومی به تقویت عضلات رحم ندارید زیرا جنین این کار را برای شما انجام می دهد
پس بهتر است از هفته هجدهم بارداری از انجام ورزش های کششی پرهیز کنید چون موجب باز شدن بیش از حد شکاف ماهیچه ها
می شود.